Het is een onzalig plan. De bouw van een 50 meter hoge melkpoederfabriek precies boven de loop van het Boterdiep in Bedum welke de zichtas tussen Onderdendam en Bedum gaat verpesten. Provincie, gemeente Bedum en Friesland Campina hebben in maart 2015 een intentieverklaring getekend. Negatieve adviezen werden genegeerd, en de inwoners worden verhullend geïnformeerd en gecompenseerd met schaamgroen. Zo ga je niet om met erfgoed, landschap en ruimte. Dit plan moet van tafel!
Afbeelding: Zicht op Bedum vanaf Onderdendam
Landschap Onderdendam
In het Dagblad van het Noorden van 2 januari j.l. schreef Fons van Wanroij over het nieuwe bovengrondse tracé van de 380 kV lijn ten Noorden van Bedum met passie over de waarde van het landschap. Een citaat: ‘Eigenlijk is het indrukwekkendste onderdeel van het Groninger land de lucht: de lucht en de wolken zijn een wezenlijk onderdeel van het landschap. Zo’n gave horizon treft u steeds minder aan in Nederland.’ Wij kunnen, als betrokken inwoners van Onderdendam, dit pleidooi van harte onderschrijven. In ons dorp is het de combinatie van vier waterwegen, de karakteristieke bebouwing met 29 monumenten, de weidsheid van het omringende weidelandschap die deze plek zo bijzonder maakt. Het is een strategische plek met vergezichten over het water.
Melkpoederfabriek
Dat zicht loopt echter ernstig gevaar. Zuivelconcern Friesland Campina wil de kaasfabriek in Bedum uitbreiden met een 50 meter hoge melkpoederfabriek. Laten we vooropstellen dat we niet tegen de uitbreiding van het zuivelpark zijn. Waar we wel op tegen zijn is de locatie en de hoogte van de fabriek en op de manier waarop dit plan tot stand komt. Hier is geen sprake van uitbreiding van de kaas- en weipoederproductie, maar van een compleet nieuwe melkpoederfabriek zoals die ook gebouwd is in Borculo; zie onderstaande afbeelding.
De bouw van het nieuwe industriecomplex is voorzien op een plek ten oosten van de bestaande fabriek. Het Boterdiep zou verlegd moeten worden. Dat betekent een aantasting van een waterweg die hier al een kleine 400 jaar ligt en met recht tot het historisch watererfgoed van Groningen gerekend mag worden. Bovendien komt de toren hiermee precies op de landschappelijke ruggengraat tussen Onderdendam en de scheve Walfridustoren te liggen. Deze zichtlijn is niet toevallig, maar zo ontworpen rond het jaar 1625 over een bestaande smalle kreek.
Ook vanuit andere windrichtingen is de toren straks van heinde en verre te zien. Voor een gemeente die zich profileert als de ‘Poort van Hoogeland’ is dat uiteraard een aanfluiting: het vormt een barrière tussen het dorp Bedum en het Hoogeland.
Bestuurders
Dan over de totstandkoming. De provincie Groningen, gemeente Bedum en Friesland Campina hebben op 15 maart 2015 een intentie- overeenkomst gesloten voor de uitbreiding van het zuivelpark. Daarbij legden de bestuurders zwaarwegende negatieve adviezen naast zich neer, zoals dat van erfgoedorganisatie Libau. Het plan moest er gewoon komen. In de afwegingen is voorrang verleend aan werkgelegenheid met onvoldoende oog wat dit gebied waardevol maakt om er te wonen en recreëren: erfgoed, landschap en ruimte. De gemeente heeft het plan – samen met de het plan van de nieuwe ontsluitingsweg – verhullend gepresenteerd. Van enige horizonvervuiling zie je op de door de gemeente in oktober 2016 gepresenteerde mooie plaatjes nauwelijks iets, terwijl het toch een kolos wordt van 50 meter hoog als landschappelijk obstakel tussen d e stad en de RDW centrale in de Eemshaven. (zie site van Bedum: Banners Zuivelpark Bedum inloopbijeenkomst 10-10-2016)
Afbeelding: Zicht vanaf Bedum naar Onderdendam
Wat ons bovenal steekt, is dat de dorpsgemeenschap van Onderdendam – met goede hulp van provincie en gemeente – zich de afgelopen jaren volop inzet heeft getoond om een eigen koers naar de toekomst te ontwikkelen. Deze werd vastgelegd in een ambitieuze Dorpsvisie: ZOO!, waar voor de uitvoering binnen en buiten de provincie veel waardering bestaat. De Dorpsvisie staat voor een aanpak waarin we samen werken in het dorp en het buitengebied.
Ons pleidooi richt zich daarom tot de bestuurders van provincie Groningen, gemeente Bedum, waterschap Noorderzijlvest en Campina Friesland: keer op uw schreden terug! Zeg NEE! tegen dit onzalige plan. Zorg dat het draagvlak en begrip voor de melkveehouders in stand blijft in ons kwetsbare landschap. De aardbevingsproblematiek is al voldoende dreiging voor erfgoed en woongenot en aardbevingen waren geen bestuurlijke keuze. Dit project is wél een keuze.
Welke bestuurder wil het op zijn of haar naam schrijven om voor minstens 50 jaar het landschap van Groningen zo aan te tasten?
Bewoners Onderdendam
Met steun van:
